Wady montażowe ETICS i ich wpływ na efektywność cieplną ścian w Brzegu

Brzeg, miasto łączące zabytkową zabudowę z nowoczesnymi osiedlami mieszkaniowymi, intensywnie inwestuje w termomodernizację budynków. Systemy ETICS stały się podstawowym rozwiązaniem dla poprawy efektywności energetycznej zarówno w starszych kamienicach, jak i nowych inwestycjach deweloperskich. Jednak analiza eksploatacyjna wielu obiektów pokazuje, że sama obecność warstwy izolacyjnej nie gwarantuje sukcesu – kluczowe znaczenie ma jakość wykonania. Wady montażowe, szczególnie te związane z nieciągłością warstwy termoizolacyjnej, prowadzą do powstawania mostków cieplnych, które znacząco obniżają skuteczność całego systemu.

W Brzegu przeprowadzono szereg badań termowizyjnych na budynkach poddanych termomodernizacji w latach 2017–2022. Uzyskane obrazy termiczne jednoznacznie wskazują, że mimo zastosowania izolacji o odpowiednich parametrach projektowych, realne straty ciepła są znacznie większe w miejscach, gdzie wystąpiły defekty instalacyjne. Problemy te dotyczą zarówno błędnie zamocowanych kołków, niedokładnie przyklejonych płyt styropianowych, jak i niedbałego wykonania obróbek w strefach otworów okiennych i drzwiowych.

Mostki cieplne a jakość wykonania warstwy izolacyjnej w nowoczesnym budownictwie

W nowoczesnym budownictwie, w którym zakłada się osiąganie wysokich standardów energetycznych, każda niedoskonałość w wykonaniu izolacji termicznej staje się krytyczna. Mostki cieplne, które powstają na styku płyt, wokół zamocowań mechanicznych lub przy nieregularnym podłożu, prowadzą do punktowych ucieczek ciepła. W Brzegu najczęściej obserwowano takie anomalie na nowych budynkach osiedla przy ul. Wileńskiej, gdzie mimo starannie opracowanych projektów, wykonawstwo nie spełniło oczekiwań inwestorów ani mieszkańców.

Analiza termogramów ujawnia charakterystyczne, chłodne smugi wzdłuż pionowych i poziomych łączeń płyt izolacyjnych. Te strefy, będące najczęściej wynikiem niewypełnionych szczelin lub przesunięcia elementów podczas montażu, obniżają lokalną izolacyjność przegrody nawet o 20–30%. W warunkach zimowych oznacza to nie tylko większe zużycie energii do ogrzewania, ale również ryzyko zawilgoceń, degradacji tynku i występowania grzybów pleśniowych po stronie wewnętrznej ściany.

W nowo powstałych obiektach szczególnie niebezpieczne są mostki punktowe – czyli miejsca, w których ciepło przenika przez pojedyncze elementy o wyższym współczynniku przewodzenia, jak kołki rozprężne czy łączniki stalowe. Jeśli nie zostaną one zabezpieczone odpowiednimi zaślepkami izolacyjnymi lub nie zostaną zamontowane z zachowaniem zalecanych strefy ochronnej wokół, stają się przewodnikami energii cieplnej na zewnątrz. Termogramy wykonane w Brzegu pokazują, że takie punktowe defekty mogą podnieść lokalną wartość współczynnika U z 0,25 do 0,35 W/m²K, co jest znaczącym pogorszeniem właściwości cieplnych ściany.

Równocześnie, jakość wykonania wpływa na jednorodność pola temperatury na elewacji – a więc i na estetykę oraz trwałość całego systemu ETICS. W miejscach występowania mostków cieplnych tynk zewnętrzny ulega częstszym wahaniom temperatury, co przyspiesza jego zużycie i prowadzi do mikropęknięć, odprysków oraz przebarwień. Efekt ten zauważono m.in. na blokach przy ul. Chocimskiej, gdzie po trzech sezonach od ocieplenia zaczęły pojawiać się ślady przebarwień wzdłuż siatki mocowań płyt.

Wnioski z obserwacji w Brzegu są jednoznaczne – nawet w nowoczesnym budownictwie, wysoka jakość materiałów i projektów nie wystarczy, jeśli zawiedzie wykonawstwo. Mostki cieplne, będące w istocie przejawem braku dbałości o detale montażowe, mogą zniweczyć potencjał energooszczędności całego obiektu. Dlatego niezbędne staje się wdrożenie nie tylko rygorystycznych procedur odbiorowych, ale także szkoleń dla ekip budowlanych z zakresu fizyki budowli i wpływu mikrodefektów na bilans energetyczny budynku.