Straty ciepła przez nieciągłości ETICS – analiza dla Głubczyc w warunkach rzeczywistych

Głubczyce, położone w południowej części województwa opolskiego, są przykładem miasta, w którym modernizacje budynków z wykorzystaniem systemów ETICS nabierają coraz większego znaczenia. Termomodernizacja obiektów mieszkalnych i publicznych ma za zadanie zmniejszyć zużycie energii cieplnej, poprawić komfort użytkowników i spełnić wymagania dotyczące charakterystyki energetycznej. W praktyce jednak efektywność ETICS w warunkach rzeczywistych nie zawsze odpowiada założeniom projektowym – zwłaszcza w przypadkach, gdy pojawiają się nieciągłości warstw układu. Straty ciepła, które występują na skutek niespójności i błędów wykonawczych, mogą prowadzić do znacznego pogorszenia parametrów cieplnych przegród, co wykazano w ramach pomiarów i analiz prowadzonych w Głubczycach.

W budynkach objętych kontrolą, m.in. przy ul. Sienkiewicza, Skłodowskiej i Kościuszki, przeprowadzono szczegółową diagnostykę przegród zewnętrznych z zastosowaniem termowizji i pomiarów kontaktowych. Wyniki ujawniły, że nawet drobne przerwy w ciągłości warstwy klejowej i izolacyjnej prowadzą do miejscowego wzrostu współczynnika U oraz obniżenia oporu cieplnego przegrody. Efekt ten jest szczególnie zauważalny w warunkach niskich temperatur zewnętrznych, kiedy to różnica temperatur pomiędzy wnętrzem a otoczeniem zwiększa intensywność strat cieplnych przez defekty strukturalne.

Wpływ niespójności warstwy klejowej na przewodność cieplną przegrody

Warstwa kleju w systemie ETICS pełni nie tylko funkcję montażową, ale również izolacyjną. Jej ciągłość warunkuje właściwy rozkład obciążeń mechanicznych i zabezpiecza przed powstawaniem pustek powietrznych. W Głubczycach stwierdzono, że w wielu przypadkach warstwa klejowa została nałożona punktowo („na placki”), co w praktyce oznacza, że nawet do 40% powierzchni płyty styropianowej nie przylega bezpośrednio do ściany. W powstałych pustkach może zachodzić lokalna konwekcja powietrza, a brak kontaktu między płytą a murem prowadzi do istotnego zwiększenia przewodnictwa cieplnego.

W badanym budynku przy ul. Moniuszki, różnice w temperaturze powierzchni elewacji wynosiły nawet 3,5°C między fragmentami przegrody o prawidłowym klejeniu a miejscami z nieciągłością zaprawy. Pomiary kontaktowe wykazały w tych punktach wzrost współczynnika przenikania ciepła z 0,26 do 0,39 W/m²K. Takie lokalne zaburzenia w strukturze systemu skutkują nie tylko zwiększonymi stratami ciepła, ale także punktowym wychłodzeniem ścian wewnętrznych, co może prowadzić do kondensacji pary wodnej i zawilgoceń.

Niespójności warstwy klejowej często współwystępują z niedokładnym spasowaniem płyt izolacyjnych, co potęguje efekt strat cieplnych. W analizowanych przypadkach zaobserwowano, że takie defekty mają charakter systemowy – występują nie tylko w pojedynczych punktach, ale powtarzają się w całych pasmach elewacji. Wskazuje to na niewłaściwą technologię nakładania kleju lub brak kontroli na etapie wykonawstwa.

W Głubczycach, w odpowiedzi na powtarzające się problemy z jakością montażu ETICS, niektóre wspólnoty mieszkaniowe zaczęły wdrażać procedury odbiorowe z udziałem niezależnych inspektorów i specjalistów od fizyki budowli. Pomiary termiczne oraz analiza próbek z odwiertów pozwalają precyzyjnie ocenić, gdzie nastąpiła utrata ciągłości warstwy klejowej i jakie ma to przełożenie na parametry cieplne całego budynku.

Przykład Głubczyc pokazuje, że nawet przy zastosowaniu materiałów o wysokiej jakości, niespójność jednej z warstw – zwłaszcza kleju – może wyraźnie zredukować efektywność całego systemu ETICS. Ostateczna izolacyjność przegrody zależy od współdziałania wszystkich komponentów, a błędy na jednym etapie mogą zniweczyć zalety pozostałych. W warunkach rzeczywistych, gdzie temperatury zewnętrzne są zmienne, a obciążenia eksploatacyjne różnorodne, konsekwencje tych defektów stają się szczególnie widoczne i odczuwalne dla użytkowników budynków.