Dane adresowe
Biuro Ekspertyz TMG Sp. z.o.o.
ul. Św. Stanisława 14/lp.
32-540 Trzebinia Polska
Godziny pracy
Pon - Pt: 07:00 - 15:00
Sb-Ndz: nieczynne
Art. 363 Kodeksu cywilnego – naprawienie szkody w formie pieniężnej czy przywrócenie do stanu poprzedniego?
Treść art. 363 Kodeksu cywilnego
Art. 363 KC stanowi, że naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, albo przez przywrócenie stanu poprzedniego, albo przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia pieniężnego.
Oznacza to, że to poszkodowany decyduje, w jaki sposób chce naprawienia szkody – chyba że naprawa jest niewykonalna lub ekonomicznie nieuzasadniona.
Formy naprawienia szkody – porównanie
Obie formy naprawienia szkody mają swoje zalety i ograniczenia. Poniższa tabela prezentuje praktyczne różnice:
| Forma naprawienia szkody | Zalety | Ograniczenia |
|---|---|---|
| Przywrócenie do stanu poprzedniego | – Odtworzenie budynku lub rzeczy w takim stanie, w jakim były przed zdarzeniem. – Zapewnienie ciągłości użytkowania. – Pełniejsza ochrona dóbr o wartości historycznej lub sentymentalnej. | – Wysokie koszty dla sprawcy szkody. – Czasochłonność i ryzyko niedokładnej rekonstrukcji. – Możliwość sporu co do jakości wykonania naprawy. |
| Odszkodowanie pieniężne | – Szybsze rozwiązanie sprawy. – Możliwość samodzielnego zlecenia naprawy wybranym fachowcom. – Elastyczność w wykorzystaniu środków. | – Ryzyko zaniżenia kwoty przez ubezpieczyciela lub sprawcę. – Trudność w oszacowaniu realnych kosztów naprawy. – Brak gwarancji przywrócenia stanu poprzedniego. |
Praktyczne przykłady zastosowania art. 363 KC
Przepisy art. 363 KC znajdują szerokie zastosowanie w praktyce. Oto kilka typowych sytuacji:
- Szkody budowlane – pęknięcia ścian i fundamentów w wyniku robót ziemnych prowadzonych przez sąsiada. Poszkodowany może żądać ich naprawy, ale jeśli koszt przewyższa wartość całego budynku, sąd może ograniczyć roszczenie do odszkodowania pieniężnego.
- Szkody komunikacyjne – uszkodzenie samochodu w kolizji drogowej. Właściciel pojazdu wybiera między naprawą auta a wypłatą odszkodowania.
- Szkody górnicze – osiadanie gruntu i pęknięcia ścian w budynku mieszkalnym. Właściciel może domagać się remontu lub odszkodowania, zgodnie z Prawem geologicznym i górniczym w powiązaniu z art. 363 KC.
Rola rzeczoznawcy w ustalaniu sposobu naprawienia szkody
Aby skutecznie dochodzić roszczeń, kluczowe znaczenie ma dokumentacja techniczna i kosztorysowa. Rzeczoznawca kosztorysowy sporządza ekspertyzę, która wskazuje realny koszt przywrócenia stanu poprzedniego. Z kolei rzeczoznawca budowlany ocenia możliwość techniczną wykonania napraw. Taka ekspertyza jest podstawą zarówno w negocjacjach z ubezpieczycielem, jak i w procesie sądowym.
Dlaczego poszkodowany powinien być aktywny?
Choć przepisy art. 363 KC chronią interesy poszkodowanego, to w praktyce często dochodzi do sporów z ubezpieczycielami lub sprawcami szkody. Firmy ubezpieczeniowe próbują ograniczać swoje koszty, oferując niższe kwoty odszkodowań. Dlatego tak istotne jest, aby poszkodowany zgłosił się do niezależnego biura ekspertyz, które przygotuje rzetelny kosztorys i wesprze w dochodzeniu pełnych roszczeń.
Podsumowanie – wybór należy do poszkodowanego
Art. 363 KC jasno wskazuje, że to poszkodowany decyduje, czy chce przywrócenia do stanu poprzedniego, czy odszkodowania pieniężnego. Wyjątkiem są sytuacje, gdy naprawa jest niemożliwa lub zbyt kosztowna. W każdym przypadku kluczowe znaczenie ma jednak dokumentacja techniczna i kosztorysowa, która pozwala udowodnić wysokość szkody. Biuro Ekspertyz zapewnia wsparcie w analizie szkód, sporządzaniu kosztorysów i reprezentacji przed sądem – tak, aby poszkodowany mógł realnie skorzystać z ochrony przewidzianej przez art. 363 Kodeksu cywilnego.
